zekat kime verilir ne demek?

Zekât, İslam'ın beş temel şartından biri olup, belirli şartları sağlayan Müslümanların, belirli bir miktar mal varlıklarından yoksullara ve ihtiyaç sahiplerine vermeleri gereken bir farzdır. Zekâtın kimlere verileceği Kur'an-ı Kerim'de açıkça belirtilmiştir (9/60):

Zekât, yoksullar, muhtaçlar, zekâtı toplayıp dağıtan görevliler, kalpleri İslam'a ısındırılacak olanlar, köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış olanlar içindir. Allah'ın (yapacağı işlerden) haberi olan bir farzdır. Bu, Allah'ın emridir. Allah her şeyi bilir, hikmet sahibidir.

Bu ayette belirtilen grupların daha detaylı açıklaması şu şekildedir:

• Fakirler (Fukara): Yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli olan temel ihtiyaçları karşılayamayan kişilerdir.
• Muhtaçlar (Mesakin): Fakirlerden daha çok ihtiyaç sahibi olan kişilerdir. Gerekli ihtiyaçlarını karşılamakta büyük zorluk çekenlerdir.
• Zekât görevlileri (Amilün): Zekâtı toplayıp dağıtmakla görevlendirilen kişilerdir. Bu kişiler, zekâtın adil ve doğru bir şekilde dağıtılmasını sağlarlar.
• Kalpleri İslam'a ısındırılacak olanlar (Müellefetü'l-Kulûb): İslamiyet'e yeni girmiş veya İslam'a yakınlaşmaları istenen kişilerdir. Onların İslam'a daha da bağlı olmaları için verilebilir.
• Köleler (Riqab): Özgürlüklerine kavuşmaları için fidye olarak verilebilir. Günümüzde kölelik olmadığı için bu madde, benzer ihtiyaçta olanlara (örneğin, insan kaçakçılığı mağdurlarına) yardım olarak yorumlanabilir.
• Borçlular (Garibun): Borçlarını ödeyemeyen ve zor durumda kalan kişilerdir.
• Allah yolunda cihad edenler (Fi Sabilillah): Allah yolunda cihad eden mücahitlere verilir.
• Yolda kalmış olanlar (İbnü's-Sabil): Seyahat sırasında parasız kalan ve yoksulluğa düşen kişilerdir.

Özetle: Zekât, belirli bir mal varlığına sahip olan Müslümanlar tarafından yukarıda belirtilen ihtiyaç sahiplerine verilmesi gereken bir ibadettir. Zekâtın dağıtımı, adil ve şeffaf bir şekilde yapılmalıdır. Zekâtın hangi ihtiyaç sahiplerine ne kadar verileceği ise, zekâtı veren kişinin vicdanına ve o bölgenin ihtiyaçlarına göre değişebilir, ancak yukarıdaki gruplar önceliklidir. Zekâtın kimlere verileceği konusunda ihtilaf durumlarında, güvenilir din alimlerine danışmak önemlidir.